CNN៖ បុរសខ្លាំងអេហ្ស៊ីប ហូស្នី មូបារ៉ាក់ ដែលគ្រប់គ្រងប្រទេសរបស់គាត់ដោយប្រើកណ្តាប់ដៃដែកអស់រយៈពេលជិត ៣ ទសវត្សរ៍បានស្លាប់នៅអាយុ ៩១ ឆ្នាំ។ នេះបើយោងតាមការប្រកាសរបស់ អាល់អាមូ មូបារ៉ាក់ ដែលជាកូនប្រុសគាត់កាលពីម្សិលមិញតាមបណ្ដាញសង្គម Twitter។
ក្នុងអំឡុងពេលកាន់អំណាច ២៩ ឆ្នាំលោក មូបារ៉ាក់ បានរស់រានមានជីវិតពីការធ្វើឃាតនិងសុខភាពមិនល្អដោយកម្ទេចចលនារ៉ាឌីកាល់អ៊ិស្លាមដែលកំពុងកើនឡើងនិងរក្សាកតិកាសញ្ញាសន្តិភាពជាមួយអ៊ីស្រាអែលជាប្រទេសជិតខាងដែលបានសម្លាប់អ្នកកាន់អំណាចមុនរបស់លោក។
លោក មូបារ៉ាក់ បានស្ថិតនៅក្នុងបន្ទប់មើលថែយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់នៅឯមន្ទីរពេទ្យយោធាមួយក្នុងទីក្រុងគែរនៅពេលគាត់ស្លាប់។ កូនប្រុសរបស់គាត់ឈ្មោះ Alaa Mubarak បាននិយាយថាគាត់កំពុងធ្វើការវះកាត់នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែមករា។ ជាអ្នកបើកយន្ដហោះទម្លាក់គ្រាប់បែកដែលទទួលការបណ្តុះបណ្តាលពីសូវៀត លោក មូបារ៉ាក់ បានក្លាយជាសម្ព័ន្ធមិត្តឈានមុខគេមួយរបស់អាមេរិកនៅមជ្ឈឹមបូព៌ាដោយទទួលបានជំនួយយោធាអាមេរិករាប់សិបលានដុល្លារ ហើយបន្តការសង្កេតរបស់លោកទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀង David Camp ជាមួយអ៊ីស្រាអែលគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃអ្វីដែលគេហៅថា " សន្តិភាពត្រជាក់” រវាងប្រទេសជិតខាងអ៊ីស្រាអែលដែលធ្លាប់មានសង្គ្រាមជាមួយគ្នា។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីការបះបោរនៅខែមករាឆ្នាំ ២០១១ នៅប្រទេសទុយនីស៊ី ដែលបើកការបះបោរនៅនិទាឃរដូវអារ៉ាប់ ក្រុមបាតុករនៅតាមដងផ្លូវនៃទីក្រុងគែរប្រទេសអេស្ស៊ីប បានក្រោកឈរឡើងប្រឆាំងនិងគាត់ ហើយប៉ូលីសនិងកងទ័ពបានបដិសេធមិនស្ដាប់បញ្ជាគាត់។នៅទីបំផុត លោក មូបារ៉ាក់ បានប្រគល់អំណាចទៅឱ្យក្រុមប្រឹក្សាយោធាមួយនៅក្នុងខែកុម្ភៈ ហើយបានរស់នៅក្នុងសភាពស្ងាត់ស្ងៀមនៅក្នុងទីក្រុងរមណីយដ្ឋាន Sharm el-Sheikh ។ បន្ទាប់ពីការលាលែងពីតំណែង លោកមូបារ៉ាក់ ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋរួមមានអំពើពុករលួយ ការរំលោភអំណាច និងការឃុបឃិតគ្នាដើម្បីសំលាប់ក្រុមបាតុករដែលប្រឆាំងនឹងគាត់។ ដោយបដិសេធរាល់ការចោទប្រកាន់ទាំងអស់ គាត់មិនបានបង្ហាញវិប្បដិសារីអ្វីឡើយ ហើយក៏មិនបាននិយាយអ្វីដែលគួរអោយសោកស្តាយចំពោះអ្នកដែលត្រូវបានសម្លាប់ឬរងរបួសដែរ។
មេធាវីរបស់លោក មូបារ៉ាក់ បានសាកល្បងលើកឡើងជាច្រើនសារលើបញ្ហាសុខភាពបុរសម្នាក់នេះដែលទទួលរងពីជម្ងឺផ្សេងៗនិងជំងឺមហារីកក្រពះ។ នៅពេលការជំនុំជម្រះបានបញ្ចប់នៅឆ្នាំបន្ទាប់ អតីតប្រធានាធិបតីម្នាក់នេះបានបដិសេធឱកាសរបស់គាត់ក្នុងការនិយាយ។ ទោះយ៉ាងណាព្រះរាជអាជ្ញាបានស្នើសុំកាត់ទោស លោកមូបារ៉ាក់ ប្រហាជីវឹតដោយព្យួរកប្រសិនបើត្រូវបានរកឃើញថា លោកមានកំហុសពិតប្រាកដមែន។ វាគឺជាការដាក់ទណ្ឌកម្មដែលត្រូវបានរើសអើងដោយប្រជាជនអេហ្ស៊ីបជាច្រើនដែលបានទាមទារឱ្យមានការសងសឹកចំពោះសកម្មភាពចុងក្រោយរបស់លោក ចំពោះអ្វីដែលពួកគេបានមើលឃើញថា«ជាឆ្នាំនៃភាពអាម៉ាស់ក្រោមកណ្តាប់ដៃមេដឹកនាំផ្តាច់ការម្នាក់នេះ»។ មានពេលមួយលោកជាវីរបុរសជាតិ វាគឺជាការធ្លាក់ចុះដ៏លំបាកមួយសម្រាប់បុរសម្នាក់ដែលបានចាប់ផ្តើមអាជីពនយោបាយរបស់គាត់ជាវីរបុរសជាតិ។ កើតនៅឆ្នាំ ១៩២៨ នៅទីប្រជុំជន Nile Delta នៃខេត្ត Kafr-el Meselha លោក មូបារ៉ាក់ បានបញ្ចប់ការសិក្សានៅសាលាយោធាជាតិរបស់អេហ្ស៊ីបនៅអាយុ ២១ ឆ្នាំនិងបានទៅចូលរួមជាមួយកងទ័ពអាកាសរបស់ប្រទេសនេះ។ នៅឆ្នាំ ១៩៦៦ គាត់គឺជានាយកសាលាបណ្ឌិតសភាអាកាសហើយជោគជ័យដំបូងរបស់គាត់គឺការបើកយន្តហោះអេហ្ស៊ីបប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្រាអែលនៅឆ្នាំ ១៩៧៣ «សង្គ្រាមយ៉ុមគីបពួរ»បានធ្វើឱ្យគាត់ត្រូវបានគេកោតសរសើរ។
នៅឆ្នាំ១៩៧៥ លោក មូបារ៉ាក់ ត្រូវបានលោកប្រធានាធិបតី អាន់វ៉ា សាដាត តែងតាំងជាអនុប្រធានាធិបតី ។ នៅក្នុងមុខតំណែងនោះលោក មូបារ៉ាក់ បានដឹកនាំប្រតិបត្តិការការងាររបស់រដ្ឋាភិបាលដោយបានផ្ដល់មតិឲ្យលោកប្រធានាធិបតី សាដាត ផ្តោតលើកិច្ចការអន្តរជាតិជាពិសេសសន្តិភាពឆ្នាំ ១៩៧៧ ដល់ប្រទេសអ៊ីស្រាអែលដែលនាំទៅដល់ ឆ្នាំ ១៩៧៨ ការបោះជំរុំខេមដេវីដនិងរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាព។ ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ ១៩៨១ លោកប្រធាននាធិបតី សាដាត បានស្លាប់ដោយការផ្ទុះអាវុធនៅឯក្បួនដង្ហែរយោធាមួយដែលត្រូវបានសម្លាប់ដោយពួកសកម្មប្រយុទ្ធឥស្លាមមកពីជួរកងទ័ពផ្ទាល់ដែលខឹងនឹងកតិកាសញ្ញាអេហ្ស៊ីប - អ៊ីស្រាអែល។
លោក មូបារ៉ាក់ ត្រូវបានតែងតាំងជាអ្នកស្នងដំណែងរបស់លោក អាន់វ៉ា សាដាត នៅថ្ងៃទី ១៤ ខែតុលាឆ្នាំ ១៩៨១ ដែលបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីទីបួនរបស់អេហ្ស៊ីប នៅពេលចូលកាន់តំណែងសកម្មភាពដំបូងរបស់លោក មូបារ៉ាក់ គឺដើម្បីបញ្ជាក់ម្តងទៀតនូវការប្រកាន់ខ្ជាប់របស់អេហ្ស៊ីបចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងប្រទេសអេស្ស៊ីបនិងអ៊ីស្រ្តាអែល។ បន្ទាប់មកគាត់បានប្រកាសពីភាពអាសន្នដែលរារាំងការជួបប្រជុំដោយគ្មានការអនុញ្ញាត និងបានរឹតត្បិតសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនិងបានអនុញ្ញាតឱ្យប៉ូលីសដាក់គុកមនុស្សដោយគ្មានកំណត់ហើយគាត់បានប្រើប្រាស់អំណាចទាំងនោះយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងទសវត្សបន្ទាប់។ រយៈពេលនៃការគ្រប់គ្រងអំណាចរបស់គាត់ គាត់ត្រូវបានអ្នកឃ្លាំមើលអន្តរជាតិចោទប្រកាន់ថា បានរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
នៅឆ្នាំ ១៩៨៦ កងទ័ពអេហ្ស៊ីបបានធ្វើការបង្ក្រាបយ៉ាងបង្ហូរឈាមទៅលើអ្នកដែលចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការយោធានិងមនុស្សប្រមាណ ៣០.០០០ នាក់ត្រូវបានចាប់ដាក់គុកនៅពេលដែលក្រុមជីហាដបានធ្វើការវាយប្រហារជាបន្តបន្ទាប់ទៅលើភ្ញៀវទេសចរក្នុងទសវត្សឆ្នាំ ១៩៩០ ។ លោក មូបារ៉ាក់ បានរួចផុតពីការប៉ុនប៉ងធ្វើឃាតជាច្រើនលើករួមទាំងការអំពាវនាវយ៉ាងជិតស្និទ្ធមួយនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៥ នៅពេលដែលក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធអ៊ិស្លាមនិយមបានបើកការបាញ់ប្រហារទៅលើលោកនៅឯសន្និសីទប្រជាជនអាហ្វ្រិកនៅប្រទេសអេត្យូពី។
កណ្ដាប់ដៃដែកលើប្រជាជន ទោះយ៉ាងណាក្នុងអំឡុងពេលនោះប្រទេសអេហ្ស៊ីប នៅតែជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏សំខាន់របស់លោកខាងលិចដោយទទួលបានប្រាក់ជាង ១ ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗក្នុងជំនួយយោធាអាមេរិកនិងចូលរួមចំណែកកងទ័ពដល់ក្រុមចម្រុះដឹកនាំដោយអាមេរិកដែលបានបណ្តេញកងទ័ព្វអ៊ីរ៉ាក់ចេញពីគុយវ៉ែតក្នុងឆ្នាំ ១៩៩១ ។ ប៉ុន្តែលោក មូបារ៉ាក់ បានជំទាស់នឹងការឈ្លានពានរបស់អាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់ក្នុងឆ្នាំ ២០០៣ ហើយទីបំផុតកាន់តែមានការអាក់អន់ចិត្តជាមួយនឹងការបង្កើតសន្តិភាពរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនដែលក្នុងនោះគាត់គឺជាតួអង្គសំខាន់។ ហើយទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន កាន់តែមានការរិះគន់កាន់តែខ្លាំងឡើងចំពោះការប្រើប្រាស់កណ្ដាប់ដៃដែករបស់លោក មូបារ៉ាក់ ទៅលើប្រជាជនរបស់គាត់ជាពិសេសបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតក្នុងឆ្នាំ ២០០៥ និង ២០១០ ដែលត្រូវបានរិះគន់យ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់អ្នកសង្កេតការណ៍លោកខាងលិច។ ខណៈពេលដែលការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចបានកើនឡើងនៅក្នុងទសវត្សចុងក្រោយ នៃការគ្រប់គ្រងរបស់គាត់ នៅតាមតំបន់ជនបទរហូតដល់ទៅ ៤០% នៃប្រជាជនអេហ្ស៊ីបនៅតែស្ថិតក្នុងភាពក្រីក្រហើយអត្រាគ្មានការងារជាផ្លូវការគឺជិត ១០% ។ លក្ខខណ្ឌទាំងនោះបានជួយបញ្ឆេះការតវ៉ាដែលបានផ្តួលរំលំគាត់ដូចជាពួកគេបានធ្វើនៅក្នុងការបះបោរនៅក្នុងប្រទេសទុយនីស៊ីដែលបានចាប់ផ្តើមនិទាឃរដូវអារ៉ាប់«បដិវត្តន៏ផ្ការីកអារ៉ាប់»។
រហូតមកដល់ថ្ងៃចុងក្រោយនៃការគ្រប់គ្រងអំណាចរបស់លោក មូបារ៉ាក់ ដែលត្រូវបានផ្ដួលរំលំដោយពួកយោធា ។ កូនប្រុសវ័យក្មេងរបស់គាត់ ឈ្មោះកាម៉ាល់ ត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាអ្នកស្នងមរតករបស់គាត់នៅឆ្នាំក្រោយប៉ុន្តែការរៀបចំនោះមិនដែលត្រូវបានពង្រឹងជាផ្លូវការទេ។ នៅពេលការបះបោរកាន់តែខ្លាំងឡើង លោកមូបារ៉ាក់ បានងាកទៅរកប្រធានចារកម្មដ៏យូរអង្វែងរបស់លោកគឺលោក អូម៉ាស៊ូឡីម៉ាន ដែលជាឥស្សរជនម្នាក់ដែលជឿទុកចិត្តលើមជ្ឈដ្ឋានលោកខាងលិចចំពោះជំនួយរបស់លោកក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងចលនាភេរវកម្មអាល់កៃដា។
លោក មូបារ៉ាក់ បានតែងតាំងលោក ស៊ូឡីម៉ាន ជាអនុប្រធានាធិបតីនៅថ្ងៃទី ២៩ ខែមករាឆ្នាំ ២០១១។ នៅថ្ងៃទី ១០ ខែកុម្ភៈជាមួយនឹងការតវ៉ាកាន់តែខ្លាំងឡើង ៗ នៅថ្ងៃនេះលោកបានប្រកាសថាលោកបានផ្ទេរសិទ្ធិអំណាចរបស់លោកភាគច្រើនទៅ ឲ្យ អនុប្រធានរបស់លោកប៉ុន្តែបានប្តេជ្ញាថានឹងនៅតែកាន់អំណាចដដែល។ ការរៀបចំនេះមានរយៈពេលតែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។ នៅថ្ងៃទី ១១ ខែកុម្ភៈលោក ស៊ូឡីម៉ាន បានប្រកាសលាលែងពីតំណែងរបស់លោក មូបារ៉ាក់ នៅក្នុងសុន្ទរកថាតាមទូរទស្សន៍រយៈពេលមួយនាទីនិងបានប្រគល់អំណាចដល់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ។ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការឃុំឃាំងនិងការសាកល្បងជាបន្តបន្ទាប់របស់គាត់លើបញ្ហាសុខភាពដែលជាប្រធានបទនៃការរំពឹងទុកជាយូរមកហើយត្រូវបានបង្ហាញឱ្យដឹង។ មេធាវីរបស់គាត់បាននិយាយថាប្រតិបត្ដិការវះកាត់ប្លោកនោម ឆ្នាំ ២០១០ នៅប្រទេសអាឡឺម៉ង់បានបង្ហាញថាលោកពិតកើតជំងឺមហារីកក្រពះ។ ការវះកាត់ត្រូវបានពង្រីកដោយផ្នែកខ្លះនៃលំពែងរបស់លោកមូបារ៉ាក់និងការលូតលាស់នៅលើពោះវៀនតូចរបស់គាត់ផងដែរ។ ជំងឺមហារីកនៅតែរីកដុះដាល។
ប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីសាលក្រមឆ្នាំ ២០១២ មន្រ្តីបាននិយាយថាសុខភាពរបស់លោកមូបារ៉ាក់កាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺននៅក្នុងពន្ធនាគារ។ បញ្ហាបេះដូងបានបង្ខំឱ្យគ្រូពេទ្យប្រើថ្នាំបំប៉នដើម្បីធ្វើឱ្យគាត់រស់ឡើងវិញ។ គាត់ត្រូវបានគេដាក់នៅលើបំពង់ខ្យល់ជាច្រើនដងហើយតែងតែសន្លប់។
ប៉ុន្តែគាត់បានរួចផុតពីសេចក្តីស្លាប់អំឡុងពេលនៃការព្យាបាលជាបន្តបន្ទាប់ត្រូវបានឃុំខ្លួននៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យយោធារហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៧ ។ នៅពេលចុងក្រោយគាត់ត្រូវបានសាលាឧទ្ធរណ៍កំពូលរបស់ប្រទេសអេហ្ស៊ីបចោទប្រកាន់ថាគាត់បានដើរតួក្នុងការសម្លាប់អ្នកតវ៉ាទោះបីជាការផ្តន្ទាទោសលើបទចោទប្រកាន់ពុករលួយនៅជាប់គាំងក៏ដោយ។ នៅខែមីនាឆ្នាំ ២០១៧ គឺជាង ៦ ឆ្នាំបន្ទាប់ពីការតវ៉ាដែលបានទម្លាក់លោក លោកមូបារ៉ាក់ត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធនាគារនៅអាយុ ៨៨ ឆ្នាំ។
នៅក្នុងឆ្នាំចុងក្រោយរបស់លោក ហូស្នី មូបារ៉ាក់ ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គាត់មិនត្រូវបានបង្កដោយតុលាការស្វីសនោះទេ ហើយគ្រួសាររបស់គាត់បានជួបជុំគ្នាវិញ។ដោយបែងចែកពេលវេលារបស់គាត់នៅចន្លោះវីឡារបស់ពួកគេនៅក្នុងសង្កាត់ Cairo សង្កាត់ Heliopolis និងកន្លែងស្នាក់នៅមាត់សមុទ្ររបស់ពួកគេនៅ Sharm el-Sheikh យោងតាមរបាយការណ៍ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងតំបន់បានអោយដឹងថាបុរសម្នាក់ដែលមានឈ្មោះថា «ស្ដេចចុងក្រោយ" របស់អេហ្ស៊ីបបានរស់នៅក្នុងថ្ងៃចុងក្រោយរបស់គាត់ដោយសន្តិភាពនិងភាពរុងរឿង៕
